Obsessief verliefd

In de Quest van augustus 2013 staat een interessant artikel over verliefdheid en de lichamelijke reacties die daar bij horen. Zo schijn je minder serotonine te hebben als je verliefd bent. Onderzoekster Donatella Marazziti van de Universiteit van Pisa heeft zelfs aangetoond dat bij zwaarverliefde mensen het serotine-level ongeveer even laag ligt als bij mensen met OCD. In het artikel wordt gezegd dat het lage serotine-level bij verliefde mensen ervoor zorgt dat ze niet kunnen ophouden met denken aan hun geliefde. Dit zou dan overeen komen met de obsessies van mensen met OCD. Ook staat erin dat mensen die hun serotine-niveau met anti-depressiva kunstmatig hooghouden minder passie voelen voor hun partner en minder zin hebben in seks. Hier een preview van het originele artikel uit de New Scientist.

Is dwang een verslaving?

Is er een verband tussen OCD en verslaving? En is OCD zelf een verslaving?

Bij beide ziektebeelden hebben de patienten een zeer onprettig "gevoel" dat ze willen opheffen door te kiezen voor een goed gevoel op korte termijn: de compulsies bij OCD en het gebruiken van drugs bij een verslaving. Beide oplossingen geven een verlichting van het nare gevoel op korte termijn, maar zullen op lange termijn ervoor zorgen dat dit "nare" gevoel steeds vaker en intenser zal plaatsvinden.


Het dwangen bij OCD kun je ook verslavend noemen. Als je blijft toegeven aan je dwanggedachten zul je dit steeds vaker gaan doen. Zelfs al geeft het dwangen op een gegeven moment al lang niet meer een tijdelijk gevoel van opluchting of controle.

Een ander aspect van de relatie tussen OCD en verslaving is dat OCD ook verslavingen in de hand kan werken. Alcohol kan bijvoorbeeld tijdelijk je obsessies en neiging tot compulsies onderdrukken en daardoor extra verslavend werken voor een OCD'er. Het vervelende is dat de kater voor een OCD'er extra zwaar is, aangezien de obsessies na afloop dubbel zo hard terugkomen.

het "geheim" in de behandeling van OCD: the Uncertainty Paradox

In een artikel op Psychology Today gaat Jeffrey Bell in op een in zijn ogen belangrijke factor in de behandeling van OCD. Hij noemt deze factor de Uncertainty Paradox, de schijnbare tegenstrijdigheid in het verdragen van onzekerheid.

Deze paradox bestaat uit het volgende:

als we onszelf toestaan om de onzekerheid te verdragen die het niet uitvoeren van je dwanghandelingen geeft, zal de angst die dit oproept vanzelf verdwijnen. Dit is de kern van een succesvolle ERP-behandeling van OCD. 

In het kort kun je ERP (Exposure Response-Preventie) als volgt beschrijven: een OCD patient moet hierbij opzettelijk zichzelf blootstellen aan een situatie of object (de exposure) die angst oproept. De "response preventie" bestaat uit het zich onthouden van de compulsieve handeling die de OCD-patient normaal gezien tijdelijk verlichting gaf. In de therapie zal dit stapsgewijs gaan waarbij de situaties worden aangegaan in een hierarchie van weinig naar veel angst opwekkend. Hierdoor kan de patient systematisch zijn angsten confronteren en de spanning die dit oproept leren verdragen.

Er wordt een vergelijking gemaakt tussen deze gewenning aan de spanning die angstige situaties oproepen, met het springen in een ijskoud zwembad. De eerste minuten zijn extreem oncomfortabel en zal alles in je lichaam en geest je proberen uit deze situatie te krijgen. Maar als je even doorzet en in het water blijft, lijkt het op een gegeven moment vanzelf warmer te worden, leer je aan de situatie wennen en ga je het misschien op een gegeven moment zelfs waarderen.

Lees hier het artikel.